Καφές Ελληνικός...

Ο ΚΑΦΕΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

By:http://www.coffeeisland.gr/coffee_1.html
Τα νεοελληνικά καφενεία διαμορφώνονται με επιδράσεις από τα μεγάλα ελληνικά καφενεία της Κωνσταντινούπολης και τα καφενεία της Ευρώπης. Είναι χώροι συνεύρεσης και διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων, ενημέρωσης αλλά και αέναων πολιτικών αναλύσεων. Εδώ, επικρατεί μια ατμόσφαιρα θορύβου και αδιάκοπης κίνησης σε αντίθεση με την ανατολίτικη ράθυμη σιγή των τουρκικών καφενείων.


Το ελληνικό καφενείο παρόλο που δεν θα αποκτήσει ποτέ τη μορφή της ευρωπαϊκής λέσχης, συγκεντρώνει θαμώνες που ανήκουν συνήθως στην ίδια ταξική και κυρίως επαγγελματική ομάδα. Είναι χώρος συγκέντρωσης ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα, ένα σημείο αναφοράς. Στο καφενείο γίνονται συναντήσεις, γνωριμίες ή ακόμα κλείνονται επαγγελματικές συμφωνίες. Στην εξέλιξή του το καφενείο λειτουργεί ως χώρος ψυχαγωγίας της ευρύτερης κοινότητας καθώς συχνά φιλοξενεί θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις. Το τσαρδάκι ή το υπαίθριο καφενείο στήνεται εύκολα και γρήγορα για να εξυπηρετήσει στο αλώνι, στο παζάρι, στους ενδιάμεσους σταθμούς των ταξιδιωτών, σε χώρους αναψυχής και περιπάτου.

Το απλό καφενείο μιας επαρχιακής πόλης, τα καφενεία της πρωτεύουσας, τα κοσμικά καφενεία και καφεζαχαροπλαστεία με τις κυρίαρχες επιδράσεις των γαλλικών και βιεννέζικων cafe διατηρούν παρά τις πολλές διαφορές, στοιχεία κοινά. Η επίπλωση ποικίλει ανάλογα με το μέγεθος και τη κατηγορία του καφενείου. Οι καρέκλες ήταν ξύλινες από απλή ή βιεννέζικη ψάθα, τα τραπεζάκια στρογγυλά ή τετράγωνα, από ξύλο ή μέταλλο, με μάρμαρο ή χωρίς. Ένας μεγάλος καθρέπτης, ένα ρολόι, κρεμάστρες, γραμμόφωνο ή ραδιόφωνο, αποτελούσαν τα διακοσμητικά στοιχεία του καφενείου. Ο τιμοκατάλογος ή και ο μαυροπίνακας με τα "βερεσέδια" ήταν αναρτημένοι στους τοίχους ανάμεσα σε πίνακες λαϊκών συνήθως, ζωγράφων. Οι εφημερίδες σε ξύλινο πλαίσιο βρίσκονταν στη διάθεση των πελατών. Το κάπνισμα του ναργιλέ, τα παιγνιόχαρτα και το τάβλι κάλυπταν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου των θαμώνων.
Στο βάθος των καφενείων ήταν τοποθετημένος ο πάγκος με τα γλυκά κουταλιού και τα μπουκάλια με το ρακί και το τσίπουρο. Πίσω από τον πάγκο, στον τοίχο, υπήρχε το τζάκι, όπου δουλεύει ο ταμπής ή μπουφετζής ο παρασκευαστής των καφέδων. Ο ταμπής παρασκεύαζε τον καφέ μπροστά στο γεντέκι, το ειδικό δοχείο με το ζεστό νερό. Δεξιά από το γεντέκι ήταν τοποθετημένο το καφεκούτι για τον καφέ και την ζάχαρη και αριστερά τα φλιτζάνια για τον καφέ. Ο καφές σιγοψηνόταν στη χόβολη σε χάλκινο, συνήθως, μπρίκι, με μακρύ χερούλι. Τις παραγγελίες των καφέδων και τις άλλες εργασίες αναλάμβανε ο βοηθός του ταμπή, ο παραταμπής. Το είδος του καφέ αποτελούσε συνδυασμό των ποσοτήτων καφέ-ζάχαρης και του χρόνου και τρόπου ψησίματος π.χ.: βαρύς γλυκός, πολλά βαρύγλυκος, με ολίγη, μέτριος βραστός, βαρύς σε μισό, γλυκύβραστος κ.α.

Ο καφές στο ελληνικό σπίτι αποτελεί εκδήλωση της φιλόξενης διάθεσης και γι' αυτό συνοδεύει πάντοτε το παραδοσιακό κέρασμα. Οι ξένοι περιηγητές εντυπωσιάζονται από την ιεροτελεστία της ελληνικής υποδοχής και φιλοξενίας απ' όπου βέβαια δεν απουσιάζει ο καφές.
Ρόφημα εκλεκτό ο καφές συγκαταλέγεται στα κεράσματα του αρραβώνα ενώ προσφέρεται και στη νύφη όταν πρωτομπαίνει στο καινούργιο της σπίτι. Ο καφές της "παρηγοριάς" αντίθετα προσφέρεται μετά την κηδεία ή το μνημόσυνο. Η καθιέρωση του φαίνεται όψιμη και πιθανότατα οφείλεται στην διεγερτική τονωτική του ικανότητα.
Εκτός από το κέρασμα των επισκεπτών ο καφές χρησιμοποιούνταν και για ιαματικούς σκοπούς. Η λαϊκή μαντεία βλέπει στον καφέ το μέλλον ή κάνει προβλέψεις. Η "φλιτζανού" ή "καφετζού" που προσπαθεί να μαντέψει το μέλλον και να εξηγήσει το παρελθόν μέσα από το φλιτζάνι του καφέ αποτελεί χαρακτηριστικό τύπο της νεοελληνικής κοινωνίας.


Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΦΕ


Η ιστορία και η ανάπτυξη του ροφήματος που σήμερα γνωρίζουμε σαν "καφέ" έχει πολλές παραλλαγές και αρκετό ενδιαφέρον.
Σύμφωνα με μία παράδοση το φυτό του καφέ ανακαλύφθηκε γύρω στα 600 μ.Χ. στην Αιθιοπία. Εκεί, ένας βοσκός παρατήρησε ότι τα πρόβατα του ήταν εξαιρετικά ζωηρά όταν έτρωγαν τους καρπούς ενός άγνωστου φυτού. Ο βοσκός αποφάσισε να δοκιμάσει τους περίεργους καρπούς και ανακάλυψε τις ευεργετικές του ιδιότητές τους. Περήφανος για την ανακάλυψη σκέφτηκε να μοιραστεί το μυστικό του προσφέροντας μερικούς κόκκους στο γειτονικό μοναστήρι. Οι ιδιοφυείς μοναχοί έκαναν ένα αρωματικό αφέψημα από τους καρπούς του και πολύ γρήγορα απέδωσαν ιερές ιδιότητες στο ποτό καθώς "διευκόλυνε" τις ολονύκτιες προσευχές τους

Οι 'Αραβες ήταν οι πρώτοι που το υιοθέτησαν σαν ρόφημα, συχνά προσθέτοντας γαρύφαλλο, κανέλλα, κάρδαμο και γλυκάνισο στο μίγμα.
Το μεσαίωνα το φυτό του καφέ καλλιεργείται στην Αραβία κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα και οι 'Αραβες προσπαθούν να διατηρήσουν το μονοπώλιο της καλλιέργειάς της. Ο καφές παρουσιάστηκε πολύ αργότερα σε χώρες έξω από την Αραβία, της οποίας οι κάτοικοι τον είχαν σαν λιχουδιά και προστάτευαν το μυστικό του λες και ήταν στρατιωτικό σχέδιο! Η μεταφορά του φυτού έξω από τις μουσουλμανικές χώρες, ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΤΑΝ από τις κυβερνήσεις. Η πραγματική διάδοση του καφέ άρχισε παράνομα όταν ένας 'Αραβας, έφερε λαθραία καρπούς σε κάποια βουνά κοντά στην Μισσόρα, στην Ινδία και ξεκίνησε καλλιέργεια εκεί.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι απόγονοι εκείνων των πρώτων φυτών βρέθηκαν να μεγαλώνουν παντού στην περιοχή!

Το 1470 ο καφές φτάνει στη Μέκκα και αρχίζουν να δημιουργούνται τα πρώτα καφενεία, παρ' όλες τις απαγορεύσεις της επίσημης εξουσίας που θεωρεί ότι η κατανάλωση καφέ στα καφενεία απομακρύνει τους πολίτες από τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
Το 1554 έμποροι φέρνουν τον καφέ από τη Δαμασκό της Συρίας στην Κωνσταντινούπολη ενώ το 1555 άνοιξε το πρώτο καφενείο της Πόλης. Οι Κωνσταντινουπολίτες αγαπούν το εξωτικό ρόφημα και τα καφενεία απλώνονται σχεδόν σε όλες τις συνοικίες.

Οι ευρωπαίοι ταξιδιώτες στην Ανατολή εντυπωσιάζονται από το εξωτικό ρόφημα και περιγράφουν γοητευμένοι τις ιδιότητες του. Ωστόσο, η πολιτισμένη Δύση αντιμετωπίζει με καχυποψία το νέο ποτό μέχρι που ο Πάπας Κλήμης VIII, το 1600, ευχαριστημένος από το άρωμα και τη γεύση του, το βαπτίζει "χριστιανικό".
Το 1723 ένας Γάλλος αξιωματικός κλέβει δενδρύλλια καφέ από το βοτανικό κήπο του Παρισιού και τα μεταφέρει παράνομα στη Μαρτινίκα. Το 1727, ένας Πορτογάλος αξιωματικός από τη Βραζιλία κατακτά τη σύζυγο του κυβερνήτη της Γουινέας. Εκείνη εκδηλώνει την αγάπη της χαρίζοντάς του μερικούς βλαστούς καφέας που, όταν μεταφυτεύτηκαν στη Βραζιλία αποτέλεσαν την αρχή για την πιο μεγάλη φυτεία καφέ στον κόσμο!

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΚΑΦΕ
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ του καφέ, που αλλιώς ονομάζεται "καφέα" είναι αειθαλές. Ζει 20 έως 40 χρόνια και ευδοκιμεί σε ήπιες σταθερές θερμοκρασίες, με βροχές και ηλιοφάνεια (γύρω από τον Ισημερινό). Είναι περίεργο ότι τον καλύτερο καρπό του τον παράγει όταν καλλιεργείται σε μέρη που δεν αποτελούν το φυσικό του περιβάλλον, όπως το ηφαιστειογενές έδαφος. Μπορεί να φτάσει μέχρι 8 μέτρα ύψος, συνήθως όμως κλαδεύεται στο 1,20 - 1,50 μέτρα. Για να καρπίσει παίρνει 4-5 χρόνια.
Ο ΚΑΡΠΟΣ για να ωριμάσει χρειάζεται 9-11 μήνες, σε διάφορες εποχές
του χρόνου.
Ο ΚΟΚΚΟΣ του καφέ είναι το κουκούτσι ενός καρπού που μοιάζει με κεράσι.



Υπάρχουν τουλάχιστον 25 διαφορετικά είδη δένδρων, αλλά τα πιο γνωστά είναι αυτά που παράγουν τον καφέ ARABICA και αυτά που παράγουν το ROBUSTA. Η ετήσια παραγωγή παγκοσμίως και στα δύο είδη καφέ φτάνει τα 7 εκατομ. τόνους με το 70% να είναι ARABICA και το υπόλοιπο 30% να είναι ROBUSTA.

ARABICA
Ευδοκιμεί σε απότομες βουνοπλαγιές και χρειάζεται δυνατές βροχοπτώσεις και σκιά. Είναι ο μοναδικός καφές που πίνεται χωρίς να αναμειγνύεται με άλλες ποικιλίες. Είναι αρωματικός και πολύ καλής ποιότητας.

ROBUSTA
Χρειάζεται πιο ζεστό κλίμα και σχετικά σταθερή θερμοκρασία. Είναι πιο ανθεκτικός στις ασθένειες, μπορεί να καλλιεργηθεί σε χαμηλότερο υψόμετρο και να επιβιώσει με λιγότερες βροχοπτώσεις. Ο καρπός του δεν έχει τόσο πλούσια γεύση, είναι φθηνότερος στην αγορά και πλουσιότερος σε καφεΐνη. Είναι κατάλληλος για χαρμάνια και για την παραγωγή στιγμιαίου καφέ.


Από τον τροπικό του Καρκίνου, τον Ισημερινό μέχρι και τον τροπικό του Αιγόκερου, σε όλη την υδρόγειο, το κλίμα και το έδαφος είναι ιδανικά για την καλλιέργεια του καφέ.